Pin It
Plamenjača spada u red najrasprostranjenijih i najštetnijih bolesti krompira u našoj zemlji. Često se javlja u epifitotičnim razmjerama, kada izaziva i najveće štete, smanjujući prinos i pogoršavajući kvalitet krtole.

plamenjaca2

Gubici zavise od vremenskih uslova, osjetljivosti sorte, vremena pojave i intenziteta napada bolesti, kao i od primijenjenih agrotehničkih mjera (sadnog materijala, plodoreda, hemijskih mjera suzbijanja i dr.). Pored smanjenja tržišne vrijednosti, zaražene krtole brzo propadaju tokom čuvanja u skladištima.

U maju se najprije zaraze donji listovi

Klimatski uslovi s dosta padavina i temperature iznad 15°C, pogoduju razvoju i širenju bolesti. Tokom maja mjeseca zbog obilja vlage pri tlu, kada krompir zatvara redove najprije se zaraze donji listovi. U početku se obično pojave sivozelene pjege na rubovima listova, a u kasnijoj fazi lišće odumire i suši se. Zaraza stabljike obično se pojavi u blizini lisnih pazušaca, jer se tu najduže zadržava vlaga. Za vrijeme jakih rosa ili oborina do kraja maja s temperaturama preko 20°C, gotovo je uvijek dovoljno topline i vlage da bolest može uništiti čitav nasad.

plamenjaca1

Prvi simptomi plamenjače javljaju se na lišću, obično u vrijeme sklapanja redova krompira, krajem maja i početkom juna. Na zaraženom lišću nastaju vodenaste pjege, tamno zelene boje. Na svježim pjegama, sa naličja lišća, formira se bjeličasta navlaka od reproduktivnih organa (zoosporangije, konidije) parazita.

Usjev kao vatrom spaljen

Broj pjega se u povoljnim uslovima brzo povećava, zaraženo lišće propada zbog čega usjev izgleda kao da je vatrom spaljen. Plamenjača se javlja i na stablu u vidu tamnih pjega koje se često među sobom spajaju. Bolest zahvata i krtole, na kojima nastaju krupne pjege, tamne boje, nepravilnog oblika. Još izraženiji simptomi plamenjače javljaju se na unutrašnjim tkivima zaraženih krtola. Površinski dio ovih tkiva postaje rđastomrke boje.

plamenjaca3

Stvaranje i gajenje otpornih sorti predstavlja najekonomičniji način suzbijanja plamenjače. Mada nema potpune otpornosti, postoje razlike u stepenu rezistentnosti između gajenih genotipova krompira. Upotreba zdravog sadnog materijala, plodoreda, uništavanje samoniklih biljaka i desikacija prije vađenja krompira su značajne mjere u zaštiti krompira od ove bolesti. Za uspješnu proizvodnju krompira neophodna je redovna primjena fungicida.

Kako zaštititi krompir?

Zaštita od plamenjače mora biti preventivna, sa kvalitetnom aplikacijom preparata na sve nadzemne dijelove biljaka. Na početku vegetacije, dok su biljke manje, a tada su obično i slabiji uslovi za pojavu plamenjače, dovoljno je koristiti fungicide kontaktnog djelovanja. U vrijeme intenzivnog porasta biljke, pred, tokom i nakon cvjetanja, preporučuje se primjena preparata bržeg sistemičnog djelovanja.

Za suzbijanje ove bolesti mogu se koristiti preparati: Ridomil gold mz, ridomil gold r, Alliete, Carial Flex, Ortiva Top, Quadris, Revus, Pergado, Antracol Combi, Acrobat …

Sve navedene preparate za suzbijanje ove bolesti treba primijeniti prema datom upustvu.